17 Aralık - 6 Ocak ve Saturnalia

Çok çok eski zamanlarda Antik Roma’da 17 Aralık Satürnalia bayramı olarak geçiyormuş. Önceleri tarım ve zaman tanrısı Satürn’ün pagan kutlamaları tek bir gün olarak başlamış sonra bir haftaya yayılmış ve kış mevsimi başlangıcı (Gündönümü) olarak 25 Aralık’ta sona ermiş. Tarihler sürekli erozyona uğramış zira; 17 Aralık, 23 – 25 Aralık ve 6 Ocak gibi farklı günlerin birkaç kez değişerek kutlandığını öğreniyoruz.
Yaşlı Plinius ise 21 Aralık’ta ısrar edip 25 Aralık’ın bir talihsizlik olduğunu savunmuş!
Zaman içinde Roma Katolik Kilisesi 23 Aralık tarihi üzerinde bir değişiklik yapıp katoliklerde Noel, Ortodokslarda ise adı Epifani olan bu kutlamayı 25 Aralık tarihine sabitlemiş...
Saturnalia Festivali'nde Frigya başlığı denilen kukulâta şapka takmak adetmiş. Orta Çağ’da da giderek deliler festivaline dönüşen Saturnalia uzantısı bu pagan festivali, Ocak ayına yayılmış olup halkın deliler gibi içki içip cozutmasını, ayakların baş başların ayak olmasını sağlamış.
İsa’dan sonra Noel kutlamalarına dönüşen bu pagan şenlik haftası ya da günleri, İsa’dan önce oldukça pervasız pagan kutlamaları olarak tanımlanıyor. Her şeyin serbest olduğu aşırılıkların öne çıktığı karnaval türü de denilebilir!
Yaşlı Plinius ise 21 Aralık’ta ısrar edip 25 Aralık’ın bir talihsizlik olduğunu savunmuş!
Zaman içinde Roma Katolik Kilisesi 23 Aralık tarihi üzerinde bir değişiklik yapıp katoliklerde Noel, Ortodokslarda ise adı Epifani olan bu kutlamayı 25 Aralık tarihine sabitlemiş...
Saturnalia Festivali'nde Frigya başlığı denilen kukulâta şapka takmak adetmiş. Orta Çağ’da da giderek deliler festivaline dönüşen Saturnalia uzantısı bu pagan festivali, Ocak ayına yayılmış olup halkın deliler gibi içki içip cozutmasını, ayakların baş başların ayak olmasını sağlamış.
İsa’dan sonra Noel kutlamalarına dönüşen bu pagan şenlik haftası ya da günleri, İsa’dan önce oldukça pervasız pagan kutlamaları olarak tanımlanıyor. Her şeyin serbest olduğu aşırılıkların öne çıktığı karnaval türü de denilebilir!

Aşçı Fok
Nurdan ÇAKIR TEZGİN